حدود درآمد معماران در ایران، نگاهی به دستمزدهای صنعت معماری

مهندسی معماری، هنر خلق فضاهایی است که در آن زندگی جریان می یابد. اما در پس این زیبایی ها، چالش های پیچیده ای نهفته است، از جمله این چالش ها تعیین ارزش مادی برای ایده ها و خلاقیت خواهد بود. در این بخش به بررسی ابعاد مختلف درآمد معماران در ایران و راه های کسب درآمد در این حوزه می پردازیم؛ موضوعی که نه تنها بر زندگی حرفه ای معماران تاثیر می گذارد، بلکه بر کیفیت فضاهای شهری و ساختمان های ما نیز اثر گذار خواهد بود.

سختی شغل معماری

معماری یکی از مشاغل سخت با میزان رضایت شغلی نسبتا پایین حساب می شود. با وجود علاقه زیاد محصلان به تحصیل در رشته معماری، به دلایلی همچون ضرب الاجل های متعدد و استرس زا، چهارچوب نداشتن حوزه کاری، فعالیت های سنگین و نیاز به آپدیت بودن در نرم افزارهای متعدد، لزوم داشتن هوش هیجانی بالا برای ارتباط سازنده گرفتن با مشتریان، خلاقیت بالا و … معماری جزو مشاغل سخت به شمار خواهد رفت.

هم چنین دیگر نکته ای که در رشته معماری در کشور ایران وجود دارد این است که سالانه تعداد کثیری دانشجو در این رشته فارغ التحصیل خواهند شد و میزان رقابت نسبت برای طراحی پروژه های موجود سنگین می باشد.

میزان رضایتی که شاغلان این گروه در سایت های نظرسنجی رضایت شغلی اعلام کرده اند، میانگین نمره ۳.۱ از ۵ را کسب کرده است که با توجه به حقوق نسبتا بالای این شغل، در مشاغل هم رده خود امتیاز پایینی محسوب می شود.

متوسط حقوق معماران در ایران

متوسط حقوق معماران در تمامی جوامع به موارد زیادی بستگی دارد؛

اولا، نقشی که معمار می تواند در یک شرکت ایفا کند بسیار متنوع است. یک دانشجوی معمار یا تازه فارغ التحصیل به طور معمول کار خود را به عنوان کارآموز شروع خواهد کرد. در این حالت، در معدود دفاتری مبلغی به وی پرداخت نمی شود و در اکثر دفاتر مبلغ مختصری جهت هزینه ایاب و ذهاب به کارآموز داده می شود.

بعد از کارآموزی، نوبت به کارشناس معماری می رسد. این افراد معمولا بخشی از کار طراحی یا ترسیم فاز دو در یک پروژه را بر عهده دارند و بیشتر با نقشه های دوبعدی سر و کار خواهند داشت تا مدل سازی یا ایده پردازی. مبلغ پرداختی به این گروه، از 9 میلیون تا 25 میلیون تومان متغیر خواهد بود.

بعد از این موقعیت شغلی، متخصص معماری جای دارد که در بخش های متفاوتی می تواند تخصص داشته باشد، به فرض مثال یک فرد ممکن است ایده پرداز (conceptual designer) تیم باشد یا مدیریت تیم را بر عهده داشته باشد (project manager) و یا مسئول ارائه مدارک معماری به صورت مدل های سه بعدی حرفه ای، انیمیشن سازی و … (CG artist) باشد. در این حالت متوسط حقوق بیش از 25 میلیون تومان خواهد بود.

معماری شغلی است که علاوه بر شغل دفتری خود، می توانید راحت تر از مابقی مشاغل به عنوان فریلنسر هم فعالیت داشته باشید که این امر به خصوص برای متخصصینی که در مدل سازی مهارت دارند، می تواند سبب افزایش چشمگیر دریافتی شخص شود. هم چنین مسابقات معماری متعددی در ایران برگزار خواهد شد که طراحان می توانند در آن شرکت نمایند و به این واسطه کسب درآمد کنند.

عوامل موثر بر درآمد معماری در ایران

درآمد یک معمار به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سابقه کار: در همه عناوین شغلی که ذکر شد، سابقه کار از اهمیت بالایی برخوردار است؛ یعنی در سال های اولیه فعالیت تان در هر کدام از موقعیت های بالا، مبلغ دریافتی پایین تر از متوسط و از سال سوم یا بعضاً پنجم، از متوسط بالاتر خواهد شد.

موقعیت جغرافیایی: دستمزد معماری به موقعیت اقتصادی محل فعالیت و پتانسیل های ساخت وساز آن منطقه وابسته است. درآمد معماران در شهرهای بزرگ و مراکز استان ها معمولاً بالاتر از شهرهای کوچک است. همچنین، میزان تقاضا برای خدمات معماری در مناطق مختلف کشور می تواند بر درآمد معماران تاثیرگذار باشد.

مهارت ها و تخصص ها: معمارانی که صرفا به تحصیلات آکادمیک بسنده نکرده و همواره به دنبال فراگیری آخرین و جدیدترین برنامه ها و نرم افزارهای حوزه تخصصی خود بوده اند نیز شانس بیشتری برای به دست آوردن پروژه های مختلف دارند و از لحاظ کسب درآمد شرایط مطلوب تری خواهند داشت.

موارد طراحی: افرادی که صرفا بر روی یکی از شاخه های معماری نظیر معماری داخلی تمرکز دارند به نسبت معمارانی که در تمامی زمینه های طراحی پلان، نما، داخلی و … اشراف کامل داشته و توانایی انجام پروژه هایی با تمامی موارد طراحی را دارند، درآمد کمتری کسب خواهند کرد.

شهرت برند: به طبع معمارانی که در حوزه فعالیت خود به مارکتینگ توجه ویژه ای داشته و تبلیغات گسترده ای در راستای شهرت و معرفی برند شخصی خود انجام دادند درآمد بهتری نسبت به معماران ناشناخته با هر میزان تخصصی خواهند داشت.

روش های کسب درآمد در معماری

در این بخش به روش های مختلف کسب درآمد در حوزه معماری می پردازیم و هرکدام را به اختصار شرح می دهیم.

استخدام در دفاتر معماری

یکی از رایج ترین روش ها برای داشتن درآمد در حوزه معماری استخدام در دفاتر خواهد بود. این روش برای شروع و کسب تجربه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود چرا که بدون صرف هزینه مالی، می توان با چالش ها در پروژه های متفاوت آشنا شد و در این مسیر رشد کرد. اما نکته قابل توجه این است که کسب درآمد به این طریق تا یک میزان مشخصی امکان رشد خواهد داشت و استمرار در این شرایط در نهایت منجر خواهد شد تا به یک درآمد ثابت بسنده کرده و فرصت شکوفایی استعداد معماری میسر نباشد.

ایجاد دفتر معماری شخصی

تاسیس یک دفتر معماری شخصی و برعهده گرفتن پروژه های ساختمانی یکی از روش های آرمانی کسب درآمد در این حوزه به شمار خواهد رفت. اما این امر با چالش های اساسی همراه است که در صورت رفع آن می تواند سودآوری چشم گیری به همراه داشته باشد و بهترین روش درآمدزایی این حوزه باشد.

اقدام به ایجاد یک دفتر شخصی نیازمند صرف هزینه است و در شروع کار ممکن سود چندانی به همراه نداشته باشد.

بخش قابل توجهی از این هزینه نیز به معرفی برند مجموعه و اقدامات لازمه آن برخواهد گشت که به جهت شناخت دفتر معماری، اعتمادسازی، ایجاد ارتباطات گسترده و در نهایت دریافت پروژه های مختلف صورت می پذیرد.

در صورت صرف نظر کردن از این هزینه ها و عدم گسترش ارتباطات با افراد فعال در حوزه، در نهایت پیشرفت و سودآوری میسر نخواهد شد.

فریلنسری معماری

در حال حاضر بسیاری از معماران و طراحان جوان به صورت فریلنسری در حوزه معماری مشغول به فعالیت می باشند و به این طریق درآمد کسب خواهند کرد. فریلنسینگ مزایای قابل توجهی برای معماران به همراه دارد و محدود به زمان و مکان مشخصی نخواهند بود.

چالشی که همواره فریلنسرهای معماری و کارفرمایان با آن مواجه هستند، مشقت های ارتباط دو طرفه و اشراف نداشتن کارفرما به فرایند طراحی معمار است.

هم چنین جلب اعتماد کارفرمایان توسط فریلنسینرهایی که در دفتر مشخصی مستقر نیستند، نسبت به دیگر فعالان حوزه به مراتب دشوارتر می باشد.

پلتفرم طرح تو طرح

یکی از راه های کسب درآمد برای معماران شرکت در مسابقات معماری است. طرح تو طرح اولین سایت برگزارکننده مسابقات معماری در ایران، با پروژه های اجرایی است. گفتنی است ایجاد حساب کاربری در این سایت رایگان است.

به این واسطه معماران در سراسر کشور می توانند در مسابقات معماری پروژه های مختلف با کاربری های متفاوت شرکت نمایند و برنده جوایز نقدی این مسابقات شوند.

این مجموعه بیش از 6 سال می باشد که در این زمینه مشغول به فعالیت است و تاکنون 142 پروژه به مسابقه گذاشته شده است.

با توجه به این نکته که مسابقات برگزار شده بر اساس پروژه های قابل ساخت و اجرایی خواهند بود و کارفرمای مسابقه در نهایت برندگان را مشخص خواهد کرد، این بستر فراهم شده تا در صورت تمایل طرفین امکان ادامه همکاری جهت طراحی فاز 2 پروژه با کارفرما وجود داشته باشد.

لیست کشورها با بالاترین متوسط حقوق معماران

همان طور که گفتیم، دستمزد معماران بسیار به اقتصاد محل فعالیت و همچنین، زمین و پتانسیل برای ساخت وساز و رونق این صنعت در آن کشور بستگی دارد. در نتیجه کشورهای پیشرفته ای مانند فرانسه، ایتالیا یا آلمان، با وجود بالا بودن حدود دستمزد مشاغل مختلف، در این لیست جایی ندارند، چرا که بافت قدیمی ارزشمندی دارند و در خیلی از نواحی شهرهای بزرگ، ساخت وساز جدید متوقف شده و فقط به مرمت یا نوسازی ساختمان های قدیمی می پردازند. در حال حاضر بیشترین درآمد سالانه برای معماران به کشورهایی نظیر امارات متحده عربی، هنگ کنگ، ایالات متحده آمریکا و سوئیس اختصاص دارد.

تحصیل در رشته معماری

تحصیل در رشته معماری در عین جذابیت، چالش های مختص به خود را دارد و برای کسانی که علاقه چندانی به این رشته ندارند و حاضر نیستند زمان زیادی را به کار و درس در این رشته اختصاص دهند، می تواند زجرآور باشد!

در دانشگاه های معماری، نگاه آکادمیک به معماری سبب می شود دانش معماری را از پایه و اساس به خوبی فرا گیرید اما مستلزم آمادگی کامل شما برای بازار کار نخواهد بود. در دانشگاه ها، در بهترین حالت، بر مهارت های خلاقیت و ایده پردازی شما و همچنین، نقد نمونه های معماری های موجود پرداخته می شود. البته که مبانی طراحی پروژه های مختلف از شما در طول تحصیل خواسته خواهد شد اما آموزش های دانشگاهی غالباً به مبانی و مفاهیم طراحی محدود می شود. امروزه برای موفقیت، هم در ارائه کارهای دانشگاهی و هم در بازار کار، به مهارت های نرم افزاری نیازمند هستید.

در مجموع درآمد معماران در ایران به عوامل متعددی بستگی خواهد داشت و تعیین یک عدد دقیق امکان پذیر نخواهد بود. بهترین روش برای پیشرفت و تعالی در این حوزه و در نهایت کسب درآمد مناسب تجربه کردن در حین آموزش و یادگیری است. از این رو پیشنهاد می شود در حین تحصیل در رشته، مهارت نرم افزاری خود را ارتقا دهید و در کلاس های آموزشی مربوطه شرکت نمایید. هم چنین کسب تجربه در دفاتر معماری و فراگیری حل مسئله در شروع کار کمک شایانی به دانش شما در ادامه راه خواهد کرد.

شما عزیزان می توانید جهت ارتباط با کارشناسان و آشنایی با شرایط مسابقات معماری پلتفرم طرح تو طرح از طریق لینک وارد شوید.