یکی از اقدام های اساسی برای شروع پروژه های ساختمانی، انجام محاسبات دقیق شامل تامین مصالح و برآورد هزینه ها یا متره است.است. میلگرد نیز به عنوان یکی از مصالح اصلی در ساختمان ها، نیازمند محاسبه دقیق است. در این مقاله، به بررسی روش های محاسبه میلگرد در ساختمان پرداخته شده است.
محاسبه میلگرد در ساختمان یک طبقه
برای ساخت یک ساختمان لازم است تا در ابتدا محاسبات مقدار مصالح مورد نیاز انجام شود. به این فرایند اصطلاحا متره گفته می شود. در ساخت ساختمان های یک طبقه، معمولا از میلگردهای سایز 16 و 18 استفاده می شود که با خاموت های سایز 8 یا 10 ترکیب می گردند.
به طور کلی، برای هر متر مربع از یک ساختمان یک طبقه حدود 35 کیلوگرم میلگرد لازم است. بنابراین، می توان بیان کرد که فونداسیون 30 الی 40 درصد، ستون ها 20 الی 30 درصد، تیرها 20 الی 25 درصد و دال ها و سقف 10 الی 15 درصد از وزن میلگرد ساختمان را شامل می شوند.
محاسبه میلگرد برای 100 متر زیربنا
برای محاسبه میزان میلگرد مورد نیاز برای 100 متر زیربنا، اطلاعاتی نظیر نوع سازه (مسکونی یا تجاری)، تعداد طبقات، ابعاد و ارتفاع فونداسیون، ستون ها و سقف ضروری است.
به طور کلی، برای ساخت یک ساختمان مسکونی دو طبقه با سازه بتنی، به 4 الی 5.5 تن میلگرد برای هر 100 متر مربع نیاز خواهد بود.
عوامل موثر در محاسبه میلگرد در ساختمان
مقدار میلگرد لازم برای ساختمان های یک الی سه طبقه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد، که این عوامل عبارتند از:
- نوع ساختمان: ساختمان های پیچیده از نظر طراحی و ساختار معمولا به میلگرد بیشتری نیاز داشته و برای این نوع سازه ها، اجرای فونداسیون مستحکم تر الزامی است.
- نوع خاک: اگر خاک منطقه ای که ساخت و ساز در آن انجام می شود، مقاومت کافی نداشته باشد، ممکن است ساختمان دچار نشست شود. در این موارد، استفاده از میلگرد بیشتر می تواند ضعف مقاومت خاک را جبران کند. تعیین حد مجاز نشست خاک باید توسط مهندسان متخصص انجام شود.
- نوع سقف: سقف های مختلف در برابر تنش ها و زلزله ها مقاومت متفاوتی دارند و به همین دلیل نیاز به مقدار میلگرد متفاوتی دارند. به عنوان مثال، سقف دال بتنی (وافل) در مقایسه با سقف تیرچه بلوک به میلگرد بیشتری نیاز دارد.
- ارتفاع سقف: ارتفاع سقف در هر طبقه نیز بر میزان میلگرد مصرفی تاثیر می گذارد. با افزایش ارتفاع سقف، مقدار میلگرد مصرفی در واحد حجم نیز افزایش می یابد.
- فاصله بین ستون ها: فاصله میان ستون ها، که به آن طول دهانه نیز گفته می شود، تاثیر زیادی بر مقدار میلگرد مصرفی دارد. در اسکلت بتنی، اگر دهانه حدود 10 الی 12 متر باشد، میزان میلگرد مصرفی حدود 2 الی 4 کیلوگرم در هر متر افزایش می یابد.
محاسبه وزن میلگرد فونداسیون ساختمان
برای تخمین وزن میلگرد فونداسیون ساختمان باید در ابتدا طول میلگردهای فونداسیون را که به سه دسته میلگردهای طولی، میلگردهای عرضی و میلگردهای تقویت کننده تقسیم می شوند را محاسبه نمود. که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت؛
محاسبه میلگرد طولی فونداسیون
میلگردهای طولی میلگردهایی هستند که در راستای شناژهای فونداسیون قرار گرفته و وظیفه اتصال فونداسیون های عمود بر هم را بر عهده دارند. برای تخمین دقیق مقدار میلگردهای طولی فونداسیون، باید به کاور و خم میلگردها نیز توجه نمود.
برای محاسبه وزن میلگردهای طولی فونداسیون، ابتدا باید طول آرماتور را تعیین کرد. سپس، با دانستن طول آن و تعداد میلگردها و با استفاده از وزن واحد طول میلگرد، وزن کل آن محاسبه می شود. برای این منظور می توان از رابطه زیر بهره برد:
طول میلگرد طولی = طول محور + (طول خم × ۲) – (طول کاور × ۲)
محاسبه میلگرد عرضی فونداسیون
محاسبه میلگردهای عرضی مشابه میلگردهای طولی بوده، با این تفاوت که در محاسبه طول میلگردهای عرضی، به جای طول ، از عرض آن استفاده می شود:
طول میلگرد عرضی = عرض محور + (طول خم × ۲) – (طول کاور × ۲)
محاسبه میلگرد تقویتی فونداسیون
میلگردهای تقویتی در فونداسیون به منظور افزایش مقاومت کششی بتن استفاده می شود. برای محاسبه وزن میلگرد تقویتی، باید طول و تعداد آن را مشخص کرده و در وزن واحد طول میلگرد ضرب شود، که فرمول آن به شرح زیر است:
وزن میلگرد تقویتی فونداسیون= طول یک عدد میلگرد فونداسیون × تعداد × وزن واحد طول
وزن واحد طول را نیز می توان از جداول وزنی میلگرد استخراج نمود.
محاسبه میلگرد ساختمان های بتنی و فلزی
پس از محاسبه میلگردهای فونداسیون، لازم است تا به برآورد میلگردهای مورد نیاز اسکلت سازه پرداخته شود. برای تعیین میلگرد مصرفی در اسکلت ساختمان های یک طبقه، به صورت زیر عمل می شود:
اسکلت بتنی
اسکلت بتنی معمولا به دو شکل اجرا می شود:
- قاب بندی خمشی: در هر متر مربع به 35 الی 45 کیلوگرم میلگرد نیاز دارد.
- اسکلت بتنی ساده: در هر متر مربع به 40 الی 55 کیلوگرم میلگرد نیاز دارد.
اسکلت فولادی
اسکلت فولادی نیز به دو روش اجرا می شود که میزان میلگرد مصرفی هر یک به صورت زیر است:
- مهاربند: در هر متر مربع به 45 الی 65 کیلوگرم میلگرد نیاز دارد.
- قاب خمشی: در هر متر مربع به 65 الی 90 کیلوگرم میلگرد نیاز دارد.
میلگرد مورد نیاز سقف ساختمان
برای محاسبه میلگرد مورد نیاز در سقف و ستون های یک ساختمان یک طبقه، نوع سقف اهمیت زیادی دارد. برای این منظور، وزن میلگرد برای برخی از سقف های رایج به صورت زیر تعیین می شود:
- سقف دال دو طرفه: برای هر متر مربع به 60 تا 85 کیلوگرم میلگرد نیاز است.
- سقف تیرچه بلوک: به 5 تا 7 کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع نیاز دارد.
- سقف کامپوزیتی: در هر متر مربع به 8 تا 12 کیلوگرم میلگرد نیاز است.
- سقف دال بتنی تو پر: برای هر متر مربع به 10 تا 16 کیلوگرم میلگرد نیاز دارد.
- میلگرد مورد نیاز ستون ساختمان یک طبقه
فهرست محتوا
