خوردگی و زنگ زدگی میلگرد باعث کم شدن عمر مفید و آسیب به فلز و غیر فلز می شوند. در این مقاله به توضیح این دو فرایند خواهیم پرداخت و تفاوت خوردگی و زنگ زدگی میلگرد را بیان خواهیم کرد. آگاهی از این فرایندها و تفاوت های آن ها می تواند در شناسایی مشکل و کاهش خسارات به شما کمک کند. اگر علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، از شما دعوت می کنیم تا در ادامه با ما همراه باشید.
منظور از خوردگی میلگرد چیست؟
اگر بخواهیم بصورت علمی این اصطلاح را تعریف کنیم باید بگوییم که فرآیند تخریب یک ماده به واسطه واکنش های شیمیایی، الکتروشیمیایی یا سایر واکنش های سطحی است که بر روی ماده انجام می شود. این واکنش ها می توانند در سطوح فلزی و غیرفلزی رخ دهند و خوردگی به طور عمده بر ساختار سطحی ماده تاثیر می گذارد. بکارگیری میلگرد با کیفیت و مرغوب در ساخت و ساز باعث جلوگیری از اینگونه خسارات می شود. لذا باید با ریزبینی بیشتری اقدام به خرید میلگرد کرد. میلگرد آریان فولاد یکی از معتبرترین میلگردهای تولید شده از ایران است که با خیال راحت می توان در پروژه های ساختمای از آن استفاده کرد. کارشناسان فروش ما جدیدترین قیمت میلگرد آریان فولاد بصورت روزانه در وبسایت آسن در اختیارتان قرار می دهند.
برای اندازه گیری میزان خوردگی در یک جسم، معمولا از کاهش ضخامت قطعه در سال بر حسب هزارم اینچ استفاده می شود. گرچه خوردگی معمولا فرآیندی زیان آور است، در برخی موارد می تواند مفید باشد. به عنوان مثال، آلودگی محیط زیست و آسیب به عملکرد سیستم ها از جنبه های زیان آور خوردگی به حساب می آید، اما در تولید انرژی الکتریکی در باتری ها و حفاظت کاتدی سازه ها، این فرآیند فوایدی دارد. با این حال، تأثیرات مخرب و هزینه های ناشی از خوردگی به مراتب بیشتر از فواید آن است. در ادامه به انواع مختلف خوردگی ها اشاره می کنیم:
- خوردگی یکنواخت: این نوع خوردگی به طور یکنواخت در تمام سطح فلز رخ می دهد و یکی از رایج ترین انواع خوردگی است که معمولا در مناطق وسیعی از سطح یک ماده اتفاق می افتد.
- سایر انواع خوردگی عبارتند از: خوردگی حفره ای، خوردگی شکافی، خوردگی بین دانه ای، خوردگی گالوانیک، خوردگی تنشی، خوردگی فرسایشی و…
روش های جلوگیری از خوردگی یکنواخت
برای کاهش خوردگی یکنواخت می توان از روش های مختلفی استفاده کرد که گاهی ممکن است به صورت ترکیبی به کار روند:
- انتخاب مواد و پوشش های مناسب
- استفاده از ممانعت کننده ها
- استفاده از حفاظت کاتدی
چه عواملی باعث ایجاد خوردگی در میلگرد می شوند؟
عوامل مختلفی می توانند بر خوردگی و سرعت آن تأثیر بگذارند. برخی از مهم ترین عوامل عبارتند از:
- خواص درونی هر فلز: خصوصیات درونی فلز مانند نوع آلیاژ، ترکیبات شیمیایی و… بر میزان خوردگی تاثیرگذار است.
- حرارت: حرارت تأثیر مستقیمی بر خوردگی دارد. تحقیقات نشان داده اند که با افزایش دما به میزان 10 درجه سانتی گراد، سرعت خوردگی دو برابر می شود.
- شرایط محیطی: قرار گرفتن فلز در محیط های اسیدی، مرطوب یا دارای نمک باعث ایجاد محیطی مشابه الکترولیت می شود که هر چه الکترولیت قوی تر باشد، سرعت خوردگی افزایش می یابد.
- عوامل مکانیکی: فلزاتی که تحت فشار یا ساییدگی قرار دارند، سریع تر دچار خوردگی می شوند. در این شرایط، سطح رویی فلز از بین رفته و خوردگی به لایه های زیرین گسترش می یابد.
- اختلاف پتانسیل: اگر دو فلز در یک محیط وجود داشته باشند، بر اساس اختلاف پتانسیل آن ها، یکی به عنوان آند و دیگری به عنوان کاتد عمل کرده و خوردگی ابتدا از آند آغاز می شود.
زنگ زدگی چیست؟
زنگ زدگی به پوشش قرمز یا نارنجی رنگی گفته می شود که در مواجهه با هوا و رطوبت روی سطح آهن و فولاد ایجاد می شود. این پدیده را می توان نوعی خوردگی در نظر گرفت که در نتیجه واکنش شیمیایی میان سطح فلز، رطوبت و اکسیژن موجود در هوا اتفاق می افتد. خوردگی و زنگ زدگی در آهن و فولاد نسبت به سایر مواد بیشتر است. این فرآیند در اثر نشت مواد شیمیایی رخ نمی دهد، اما برخی مواد شیمیایی می توانند با افزایش فعالیت الکتریکی بین آهن و اکسیژن، زنگ زدگی را تسریع کنند.
زنگ زدگی که به اکسیداسیون فلزی نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که اتم های فلز روی سطح، توسط اکسیژن هوا در حضور آب اکسید شوند. برای مثال، Fe+2 در فولاد می تواند به Fe+3 اکسید شود. میزان زنگ زدگی به عوامل مختلفی از جمله رطوبت هوا و مدت زمانی که سطح فلز در معرض هوا قرار دارد، بستگی دارد.
برای رفع زنگ زدگی میلگرد و یا جلوگیری از آن، روش های مختلفی وجود دارند:
- گالوانیزه کردن: این روش یک پوشش نازک از فلز روی (Zinc) را روی سطح میلگرد میپوشانند. این کار از تخریب میلگرد در شرایط محیطی جلوگیری میکند.
- بازدارنده های خوردگی: این مواد با قطع واکنش اکسیداسیون بر روی سطح فلز از تشکیل زنگ جلوگیری می کنند.
- پوشش رنگ: رنگ زنی سطح فلز می تواند از شروع زنگ زدگی جلوگیری نماید.
همچنین در فولاد ضد زنگ، یک لایه نازک از فلزاتی مانند نیکل یا کروم روی سطح فولاد رسوب می کند. این لایه نازک به عنوان یک محافظ عمل کرده و از زنگ زدگی جلوگیری می کند. فولاد ضد زنگ به همین دلیل استثنایی است، زیرا زنگ زدگی را نشان نمی دهد. کروم موجود در فولاد ضد زنگ با اکسیژن، هوا و آب واکنش داده و یک لایه حفاظتی تشکیل می دهد که مانع از زنگ زدگی می شود.
تفاوت خوردگی و زنگ زدگی میلگرد
خوردگی و زنگ زدگی تفاوت های مهمی دارند. خوردگی فرآیندی است که در آن مواد به دلیل واکنش با محیط اطراف خود تجزیه می شوند. این فرآیند می تواند بر روی انواع مختلف مواد از جمله فلزات، سرامیک ها و پلیمرها اتفاق بیفتد. از طرف دیگر، زنگ زدگی فقط برای آهن و برخی آلیاژهای خاص مانند فولاد رخ می دهد. زنگ زدگی زمانی اتفاق می افتد که آهن در معرض هوا و رطوبت قرار بگیرد و واکنش هایی مانند اکسیداسیون باعث تغییر رنگ و آسیب به سطح آن می شود.
در حالی که خوردگی ممکن است در اثر تماس با مواد شیمیایی، آب یا حتی تغییرات دما رخ دهد، زنگ زدگی به طور خاص نیاز به حضور دو عامل آب و اکسیژن دارد. جالب است که برخی از آلیاژها مانند آلومینیوم و فولاد ضد زنگ، باوجود اینکه دچار خوردگی می شوند، زنگ نمی زنند، زیرا ویژگی های شیمیایی آنها مانع از این فرآیند می شود. در نهایت، خوردگی می تواند در هر شرایط محیطی به وجود آید، اما زنگ زدگی فقط در شرایطی خاص، یعنی در معرض رطوبت و هوا، اتفاق می افتد.
خدمات شرکت آسن
خدماتی مانند مشاوره رایگان، ارسال فوری، فروش نقدی و اعتباری، و ارائه پیش فاکتور ارائه می دهد. همچنین خدمات ویژه دیگری نیز شامل سایز کردن، گالوانیزه کردن، خمکاری و برشکاری میلگرد صورت میگیرد. برای بررسی قیمت میلگرد امروز، می توانید به کانال تلگرامی آسن مراجعه کنید.
سخن پایانی
خوردگی و زنگ زدگی هر دو فرآیندهایی هستند که می توانند تأثیرات زیان بار زیادی بر روی مواد، به ویژه فلزات، بگذارند. اگرچه این دو پدیده به ظاهر مشابه به نظر می رسند، اما تفاوت خوردگی و زنگ زدگی میلگرد در برخی مواقع قابل لمس است. خوردگی یک فرآیند گسترده تر است که می تواند بر انواع مختلف مواد از جمله فلزات، سرامیک ها و پلیمرها تأثیر بگذارد و به دلیل واکنش های شیمیایی و الکتروشیمیایی رخ می دهد. از سوی دیگر، زنگ زدگی مختص آهن و برخی آلیاژهای خاص است و به دلیل واکنش آهن با اکسیژن و رطوبت به وجود می آید.
مهم است که با آگاهی از این تفاوت ها و علائم خوردگی و زنگ زدگی، بتوانیم از آسیب های ناشی از این فرآیندها پیشگیری کنیم. اقداماتی مانند گالوانیزه کردن، استفاده از پوشش های محافظ و استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی می تواند به طول عمر و سلامت سازه ها و تجهیزات کمک کند.
فهرست محتوا